Lichte Klaartje van J.Noozeman (1645)
Duur: ca. 30 min. Vertaling (c)JFJ Volkers, 2005/2013 (tekstadviezen NH Roelandse)

Deze klucht van Noozeman was van oorsprong een zangspel, dat altijd na een ernstig stuk werd opgevoerd. Zijn vader was Duits. Mogelijk heeft Noozeman, die in de jaren 1645-1654 door Europa trok, zijn Amsterdamse kluchten ook in het Duits omgezet. Na zijn nomadenbestaan besloot hij om voor de Amsterdamse schouwburg te spelen. Hij wordt door W.A.Ornée terecht als “een van de beste komedieschrijvers uit de zeventiende eeuw” beschouwd, want ook zijn “Bedrogen Dronkaard” en “Beroyde Student” zijn van een hoog niveau.

Lichte Klaartje was in zijn tijd bijzonder populair: 79 opvoeringen in de periode van 1645 tot 1665.

In 2005, 2006 en 2007 was deze klucht op het Rembrandtcultuurfestival en 2007 op het Castlefest Lisse te zien. Pas in 2019 kwam het stuk weer terug op het programma: Tijdens de Open Monumentendagen in Leiden en de Etstoel in Anloo.

Leuk weetje: Ariana, de vrouw van Jilles Noozeman, was de eerste Klaartje, terwijl de toneeldichter zelf de rol van de slimme knecht Jeuriaan op zich had genomen!

Onder de tekst en foto’s treft men nog een registratie van de klucht aan. Veel kijkplezier!

Inhoud:
Goose, de man van Klaartje, wordt door haar bedrogen. Jeuriaan, de knecht, heeft het door, hijzelf pas aanmerkelijk later. Hij durft zelf niet in te grijpen en wil het aan de schout overlaten. Uiteindelijk gaat de man zelfs op de knieën voor zijn vrouw om vergeving te vragen! Hoe dat mogelijk is?

Halverwege de klucht:
Klaartje is met Karel de soldaat aan het feesten, terwijl Goose en Jeuriaan als muzikanten dit tafereel machteloos gadeslaan. Goose durft niet in te grijpen.

GOOSE Verduveld, voor mijn wijf en haar minnaar te moeten spelen is een lot dat niemand met je wil delen!
JEURIAAN (laconiek) Ja, ‘t leven gaat niet over rozen. Wacht nog op het end, laten we nog wat zwijgen.
KAREL Mijn hartje, wat zal jij vannacht toch een zoenen krijgen!
KLAARTJE Ik hoop dat Goose goed verdient, dat is niet overbodig.
(lachend) Want om ons te laven, (pakt een wijnkan) is best wat nodig!
GOOSE Al dit zo doorgaat, ben ik mooi de geslagen hond!
KAREL (vleiend) Waarmee kan ik mijn lief nog dienen?
GOOSE (woedend) … met 10 stokslagen….op d’r kont!
KLAARTJE Wie zoet doet, hoeft nooit te grienen!
GOOSE Alle daalders nog aan toe, kon ik nu toch vrijuit spreken!
KAREL Zou jouw man hier ergens in een hoekje zijn neergestreken, dan geloofde hij zijn ogen en oren niet.
GOOSE Ik hoor en zie teveel. Dat is dubbel verdriet.
JEURIAAN Nou, doe dan maar je kijkers dicht, zodat je maar één keer lijdt…